Jean-Paul loopt fier door de wandelgangen VTI Brugge, gevolgd door vijftien leerlingen. De zestiger is duidelijk helemaal in zijn element. “Het is sinds mijn pensioen de vijfde keer dat ik voor een langere periode in inspring”, vertelt Jean-Paul. “Ik beschouw mezelf als een soort brandweerman: is er een ‘brand’ of een tekort, dan help ik waar nodig.”

Dit schooljaar staat Jean-Paul sinds januari opnieuw 14 uur voor de klas. “Als er iemand langdurig afwezig is, dan keer ik vaak op vraag van de school terug om les te geven. De afspraak is wel dat ik enkel terugkom als er geen vervanging wordt gevonden, maar dat is de dag van vandaag bijna schering en inslag.”

Digitaal tijdperk

Het lerarentekort is een welbekend en veelbesproken probleem dat maar niet opgelost lijkt te geraken. Steeds meer scholen doen daarom beroep op gepensioneerde leerkrachten om de eindjes aan elkaar te knopen. “Het verbaast me dat er zo’n groot lerarentekort is”, zegt Jean-Paul. “Het onderwijs is tenslotte niet zo slecht, maar de job is blijkbaar voor veel mensen niet meer hip of aantrekkelijk genoeg. Ik heb 41 jaar met veel plezier lesgegeven. Mijn dochter werkt hier ondertussen ook en zij is hier ook gelukkig. Als ik de school dan kan helpen door af en toe bij te springen, waarom niet? Ik voel me hier goed en het is hier geestig. Al ben ik niet van plan dit nog jaren te doen, dat is mijn ambitie niet.” (Lees verder onder de foto)

Al is het voor veel gepensioneerde leerkrachten niet evident om bij te blijven. De maatschappij evolueert snel, alles wordt meer digitaal en ook de leefwereld van de leerlingen is heel wat anders dan pakweg dertig jaar geleden. “Je kan je inderdaad afvragen of het ‘in onze tijd’ niet beter was”, zegt Jean-Paul. “Het was anders, maar of het beter was, dat laat ik in het midden. Het is wel zo dat er vandaag de dag veel meer externen aanwezig zijn voor de begeleiding van kinderen. In mijn tijd was dat minder. Nu worden stoornissen zoals dyslexie veel vlugger herkend. De jeugd heeft wel veel meer afleiding die wij vroeger niet hadden, zoals sociale media en smartphones. Gelukkig evolueert onze school mee met die veranderingen in de maatschappij.“

Leerlingen met een verhaal

Een krijtbord of papieren handboek zal je in deze Brugse school daarom niet meer vinden. “Onze school staat technologisch heel ver en ik merk dat dat een positieve invloed heeft op de jongeren. Toen ik met pensioen ging, zaten we nog in de oude gebouwen in de Boeveriestraat. De leerlingen zijn in de nieuwe gebouwen, met meer technologie, veel rustiger. Ze voelen zich beter en dat vertaalt zich ook naar de leerkrachten toe. De leerlingen zijn heel respectvol en beleefd tegen mij, echt.”

De job blijft Jean-Paul zelfs vijf jaar na zijn officieel pensioen nog steeds integreren. “De afwisseling blijft me vooral boeien”, vertelt Jean-Paul. “Je hebt elk jaar andere leerlingen, maar ook andere vakken. Zo heb ik in mijn carrière al maatschappelijke vorming, godsdienst, Frans, Nederlands en zelfs wiskunde gegeven. Ik ben ooit beginnen lesgeven in het eerste jaar en de laatste vijftien jaar dan weer in het vijfde en zesde jaar.”

Al keert Jean-Paul ook wel graag terug voor de leerlingen. “Het zijn geen tabula rasa’s. Elke leerling heeft zijn eigen verhaal, sommige met een moeilijk verleden of een moeilijke thuis. Het is daarom belangrijk om sociaal voelend te zijn in deze job, anders lukt het toch niet.”

Redder in nood

Jean-Paul mag dan al vijf jaar officieel met pensioen zijn, de zestiger doet op vlak van technologie niet onder voor de jeugd. “Zelfs met digitale leermiddelen blijft de job mij enorm aanspreken. Ik ben gelukkig ook wel mee in het digitale tijdperk. Ik heb heel mijn leven lesgegeven, maar nooit eerder op deze manier. Daarom wilde ik heel graag ook nog gebruikmaken van alle technologische tools.”

Het lerarentekort is vaak zo schrijnend, dat leerlingen naar huis worden gestuurd. “Ik ben trots op mijn school. Als ze mij dan bellen omdat ze in de miserie zitten, dan kom ik met veel plezier terug. Soms worden de oudere leerlingen naar huis gestuurd omdat ze geen les hebben. Als dat voor weken of maanden het geval zou zijn… dat is voor niemand goed. Ik ben blij dat ik zo toch nog hulp kan bieden.”