Soms voelde het “heet als vuur.” Slapen kon hij bijna niet. ’s Nachts niet, overdag niet. En wilde hij rondwandelen, dan moest hij door het gewicht het gezwel vasthouden. “Ik wachtte om te sterven. Ik kon niets doen. Elke dag wachtte ik gewoon om te sterven”, vertelt de 60-jarige Sambany. Zijn gezicht komt u allicht bekend voor. Sinds de start van het WK voetbal in Qatar toont de organisatie Mercy Ships beelden van de man op VRT. Het verhaal van Sambany is eigenlijk al zeven jaar oud, maar daarom niet minder belangrijk. De Malagassiër had een reusachtige tumor op zijn gezicht. Daar liep hij al tientallen jaren mee rond. Het begon als een klein vlekje, maar groeide uit tot een gezwel van meer dan 7 kilogram.

Hij reisde honderden kilometers om bij zeker tien lokale ziekenhuizen aan te kloppen, maar niemand zag het zitten om de tumor te verwijderen. In 2015, op 60-jarige leeftijd, gaf hij het nog één kans. Een van de schepen van Mercy Ships kwam naar Madagaskar. Tegen zijn familie zei hij: “Sterven of overleden. Ik wil gaan.” Met begrip voor zijn wanhoop, besloot zijn familie daarom een van hun rijstvelden te verkopen om de lange tocht te bekostigen. Vijf mensen droegen hem om beurten twee dagen lang op hun rug. Daarna volgde er nog een taxirit van zes uur om hem tot aan het schip te brengen.

LEES OOK. Ilano (6) is een maankind: “De eerst weken na dat verdict leefden we in shock. En compleet in het donker”

(Lees verder onder de foto)

Na een ingreep van 12 uur werd het gezwel van 7,46 kilogram verwijderd. Door de schaal van de operatie verloor Sambany tot wel 10 liter bloed. Veertien vrijwilligers aan boord van het schip gaven daarom bloed om de man tijdens de moeilijke ingreep in leven te houden. Volgens chirurg Gary Parker was het een van de moeilijkste operaties van zijn leven. “Vaak heb je bij operaties momenten van hoge druk waarbij je midden in iets zit - waarbij, op dat moment, als er iets misgaat, je de patiënt kunt verliezen door een ernstige bloeding bijvoorbeeld. Bij Sambany lag de druk de hele 12 uur van de operatie behoorlijk hoog”, vertelde de dokter zeven jaar geleden aan de Australische omroep ABC News.

(Lees verder onder de foto)

Sambany verbleef verschillende weken aan boord van het schip, maar kon later veilig en wel terugkeren naar zijn dorp. “Ik herkende hem niet. Hij kwam thuis aan en ik zei: ‘Ben jij dat?”, vertelde zijn vrouw na de terugkeer van haar man.

(Lees verder onder de foto)

LEES OOK. Peter (54) had tumor zo groot als een handbal: “Ik had 10 procent overlevingskans, negen jaar later is dat 100 procent”

Boegbeelden

Het verhaal van Sambany is geen alleenstaand feit. In Vlaanderen zijn momenteel ook advertenties te zien waarop de kleine jongen Fita prijkt. Hij werd in 2018, op vijfjarige leeftijd, geopereerd door de dokters van Mercy Ships om een gezwel zo groot als een voetbal weg te nemen. “Fita en Sambany zijn ernstige gevallen. Zij hebben een soort voorbeeldfunctie. Dat is raar gezegd, maar zij zijn wel de boegbeelden die de ernst van de situatie aantonen en ook laten zien welk verschil we kunnen maken. Hun verhalen zijn enkele jaren oud, maar we zien nog steeds zulke gevallen”, zegt Carla Reynders van Mercy Ships. En het zijn ook niet enkel tumoren die de dokters van Mercy Ships behandelen. Ook orthopedische ingrepen, cataract, open lipjes,... “Patiënten weten meestal een jaar op voorhand dat we naar hun land komen en worden via lokale communicatie op de hoogte gebracht. Dat gebeurt ook altijd in overleg met het lokale ministerie van Volksgezondheid. Zij weten ook vaak waar mensen die zorg nodig hebben zich bevinden en zorgen ervoor dat zulke mensen, denk bijvoorbeeld aan Sambany, tot bij ons geraken.”

Link met Antwerpen

Mercy Ships ontstond zo’n veertig jaar geleden en sinds een tiental jaar is er ook een Belgische afdeling. Jaarlijks behandelen ze met hun ziekenhuisschepen meer dan 1.800 patiënten en geven ze opleidingen aan meer dan 1.108 lokale gezondheidswerkers. Mercy Ships heeft momenteel twee schepen: Africa Mercy en Global Mercy. Die laatste kan bij Antwerpenaren misschien bekend in de oren klinken. Het schip lag namelijk een half jaar lang in de Antwerpse haven, nadat het in China gemaakt werd. “Het is hier binnengevaren en helemaal afgewerkt en ingericht. Het schip heeft dus een bijzondere band met ons land. Maar we zien de laatste jaren ook steeds meer Belgische vrijwilligers. En niet enkel uit het medisch domein. Tijdens een missie, die typisch zo’n 10 maanden duurt, moet er ook gekookt worden, schoongemaakt, er zijn mensen nodig voor de communicatie en het onthaal en natuurlijk hebben we ook nood aan maritiem personeel”, legt Reynders uit. “Maar de focus ligt natuurlijk op het medische aspect. Voor velen zijn dit levensreddende operaties en vaak het laatste sprankeltje hoop.”

Meer over Mercy Ships kan je hier vinden.